NAMAZ ABDESTİNİN ALINIŞI

1- Abdest almaya hazır hâle gelinir. Bunun için önce kollar dirseklerin yukarısına kadar sıvanır; çoraplar çıkartılıp paçalar sıvanır, sonra, “Niyet ettim Allah rızâsı için abdest almaya” diye niyet edilir ve Eûzü Besmele çekilir. Yâni,“Eûzü billâhi mineşşeytânirracîm, Bismillâhirrahmânirrahîm” denir.

2- Eller bileklere kadar üç kere yıkanır. Parmak aralarının yıkanmasına dikkat edilir. Parmaklarda yüzük varsa oynatılıp altının yıkanması sağlanır.

3- Ağız ve burun yıkanır. Bunun için sağ avuç ile ağza üç kere ayrı ayrı su alınıp her defasında iyice çalkalanır. Sonra, sağ avuç ile buruna üç kere ayrı ayrı su çekilir ve sol el ile sümkürülerek burun temizlenir.

4- Yüz yıkanır. Alında saç bittiği yerden itibaren kulakların yumuşağına ve çene altına kadar yüzün her tarafı üç kere yıkanır.

5- Kollar yıkanır. Önce sağ kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur. Sonra sol kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur. Musluk az açılırsa, israf olmaz.

6- Baş mesh edilir. Sağ el yeni bir su ile ıslatıldıktan sonra elin içi ve parmaklar başın üzerine konularak bir kere meshedilir. Eller ıslatılarak sağ elin şehâdet veya küçük parmağı ile sağ kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın dışı; sol elin şehâdet veya küçük parmağı ile sol kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın arkası meshedilir. Kalan üç parmağın dışı ile de boynun arkası meshedilir.

Kaplama mesh

Başın dörtte birini meshetmekle farz yerine gelir, abdest sahîh olur. Ancak, kaplama mesh sünnet olduğu için, kaplama mesh yapılırsa sünnet sevâbı da alınmış olur.

Bunun için şu şekilde yapılırsa kaplama mesh yapılmış olur: Önce iki el ıslatılıp, iki elde de, üç bitişik ince parmak birbirine yapıştırılıp, iç tarafları, başın önünde, saçların başlangıcına konmak üzere iki el başa konur. İki elin bu üç parmağının uçları, birbirine dokunmalıdır. Baş ve şehâdet parmakları ve avuç içleri havada olup, başa dokunmaz. İki el, arkaya doğru çekilerek, üçer parmak, başı mesh eder. Eller, arkadaki saç kenarına gidince, üçer parmak, baştan ayrılıp, iki elin avuç içleri, kafanın yan tarafındaki saçlar üzerine yapıştırılıp, arkadan öne çekilerek, başın yan tarafları da meshedilir. Sonra şehâdet parmakları kulakların iç tarafına ve baş parmakların iç yüzü, kulak arkasına konup, kulaklar yukarıdan aşağı meshedilir. Sonra, diğer üç parmakların dış yüzleri enseye konup, ensenin ortasından, iki tarafına doğru çekilerek meshedilir.

7- Ayaklar yıkanır. Sağ ayak üç kere topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları hilâllenerek iyice temizlenir. Hilâlleme, sol elin küçük parmağı ile sağ ayağın küçük parmağından başlanıp diğer parmak aralarına sokulup temizlenerek yapılır.

Sol ayak da üç kere topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları sağ ayakta olduğu gibi hilâllanarak iyice temizlenir.

Abdestte her uzvu yıkarken abdest duâlarını bilmeyen “Kelime-i şehâdet” okur.

(Abdest ile ilgili geniş bilgi için, "Namazın dışındaki şartlar" bölümüne bakılmasını tavsiye ederiz)

Not: 1-Sadece abdest uzuvlarını yâni yüz, kollar ve ayaklar yıkanıp, baş meshedilirse bir kere yıkamakla da abdest alınmış olur. Meselâ, vakit çok az olduğu zamanlarda böyle yapılabilir. Ancak normal zamanlarda yukarıda târif edildiği şekilde sünnete uygun alınırsa, sünnet sevâbı da alınmış olur. Çok iyi olur.

Sünnet üzere Gusletmek

Sünnet üzere gusül abdesti almak için, önce, temiz olsa da iki eli ve avret yerini yıkamalıdır. Sonra bedeninde necâset varsa buraları yıkamalı, bilâhare tam bir abdest almalı, yüzü yıkarken Allah rızası için gusle niyet etmelidir. Sonra bütün bedene üç def'a su dökmelidir. Önce üç def'a başa, sonra sağ omuza, sonra sol omuza dökmeli, her döküşte, o taraf tamamen ıslanmalıdır.

Gusül abdesti almak çok kolaydır: Şöyle ki, duşun altına girip, ağzına, burnuna su verip bütün vücudunu baştan ayağa yıkayan, ıslatan gusletmiş olur. Meselâ yazın, denize dalıp, çıkarken de ağzına burnuna su alan gusletmiş olur. Bu kadar kolaydır.

Teyemmüm Nasıl Yapılır?

1- Önce cünüplükten veya abdestsizlikten temizlenmek için niyet edilir.

Teyemmüm ile namaz kılabilmek için, yalnız teyemmüme niyet etmek yetişmez. İbâdet olan bir şeyi, meselâ, cenâze namazı, secde-i tilâvet yapmak için veya abdest için veya gusül için teyemmüm etmeye niyet lâzımdır.

Teyemmüme niyet ederken, abdest ile guslü ayırmaya lüzum yoktur. Abdest için niyet etmekle, cünüplükten de temiz olunur. Cünüplükten temizlenmeye niyet edilen teyemmüm ile namaz kılınabilir. Abdest için ikinci teyemmüme lüzum yoktur.

2- İki kolu dirseklerinden yukarı sıvalı olarak, iki elin içini temiz toprağa, taşa, toprak veya kireç sıvalı duvara sürüp, en az üç parmağı değmek üzere, iki avucu ile yüzünü bir kere mesh etmek, ya’nî sığamak. Eli, yüzünün iğne ucu kadar yerine değmezse, teyemmüm yapılmış olmaz.

Yüzü tam mesh edebilmek için, avuçlar açık ve dört parmak birbirlerine yapışık ve iki elin ikişer uzun parmaklarının uçları birbirlerine değmiş olarak, avuç içleri saç kesimine koyup, çeneye doğru yavaşça indirilir. Parmaklar yatay vaziyette alnı, göz kapaklarını, burnun iki yanını ve dudakların üzerlerini ve çenenin yüz kısmını iyice sığamalıdır. Bu esnada avuç içleri de yanakları sığar.

3- İki avucu tekrar toprağa sürüp, birbirine çarparak, tozu toprağı silkeledikten sonra, önce sol elin dört parmağı içi ile, sağ kolun alt yüzünü, parmak ucundan dirseğe doğru sığayıp sonra, kolun iç yüzünü, sol avuç içi ile, dirsekten avuca kadar sığamak ve sonra sol baş parmak içi ile, sağ baş parmak dışını sığamaktır. Yüzüğü çıkarmak lâzımdır. Sonra, yine böyle sağ el ile, sol kol sığanır. El ayasını toprağa sürmek lâzımdır. Toprağın, tozun elde kalması lâzım değildir.

Abdest ve gusül için teyemmüm aynıdır.